કોલકાતા પશ્ચિમ બંગાળનું પાટનગર

કલકત્તાએ ભારતનાં પૂર્વ ભાગમાં આવેલા રાજ્ય પશ્ચિમ બંગાળનું પાટનગર છે જે હુગલી નદીનાં પૂર્વ કાંઠે વસેલું છે

કલકત્તાની સ્થાપના 1690માં થઈ હતી.

કલકત્તાનાં જોવાલાયક સ્થળોમાં પ્રથમ તો હુગલી નદીને કિનારે આવેલાં દક્ષિણેશ્વર અને બેલૂરમઠ છે.

દક્ષિણેશ્વર 1847માં રાણી રાસમણિએ બંધાવેલું મંદિર છે.

એ મંદિરના પૂજારી શ્રી રામકૃષ્ણ પરમહંસ હતા. એ સ્થાનમાં જ પરમહંસને દેવીનો સાક્ષાત્કાર થયો હતો.

હુગલી નદી પરનો હાવડા પુલ જગતની અજાયબીઓમાં સ્થાન પામ્યો છે.

એ પુલની વિશેષતા એ છે કે એની નીચેથી સ્ટીમર પસાર થાય ત્યારે પુલ ઊંચો ઉઠાવાય છે અને સ્ટીમર પસાર થયા પછી પાછો જોડી દેવાય છે.

કલકત્તા અનેક મહાપુરુષોના જન્મ તેમજ કર્મની ભૂમિ છે;

1956માં સ્થપાયેલું વનસ્પતિ-ઉદ્યાન (botanical garden) પણ કલકત્તાનું એક અનોખું જોવાલાયક સ્થાન છે.