જાણીલેજો@દેશ: ₹2000ની નોટો બદલવાની છેલ્લી તારીખ કઈ, જાણો એક જ ક્લિકે

અટલ સમાચાર, ડેસ્ક

સપ્ટેમ્બર મહિનો આવતી કાલથી શરૂ થઇ રહ્યો છે અને દર મહિનાની જેમ સપ્ટેમ્બર 2023નો મહિનો પણ ઘણા ફેરફારો લાવી રહ્યો છે. જેની સીધી અસર તમારા રસોડા પર, તમારા રોકાણ પર, શેરબજાર પર અને ટેક હોમ સેલેરી પર થશે. આ ઉપરાંત સપ્ટેમ્બરમાં ઘણી બધી મહત્વની બાબતો પુરી કરવાની છેલ્લી તારીખ પણ છે. ચાલો જાણીએ કે આવતીકાલથી દેશમાં શું બદલાશે?

19 મે, 2023ના રોજ આરબીઆઈની પ્રેસ રિલીઝ અનુસાર રૂ. 2000ની બેંક નોટ જમા કરાવવા અને/અથવા એક્સચેન્જ કરવાની સુવિધા 30 સપ્ટેમ્બર, 2023 સુધી જનતા માટે ઉપલબ્ધ રહેશે. તમામ બેંકોમાં બેંક દ્વારા તેની શાખાઓ દ્વારા જનતાના તમામ સભ્યોને પ્રદાન કરવામાં આવશે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ 19 મે, 2023 ના રોજ ચલણમાંથી ₹2000 ની નોટો દૂર કર્યા પછી પણ ઘણા લોકો હજુ પણ તેમની ₹2000 ની નોટો બદલવા અથવા જમા કરાવવા બેંકોનો સંપર્ક કરી રહ્યા છે. રિઝર્વ બેંકે ₹2000ની નોટો જમા કરવા અથવા બદલવા માટે લગભગ ચાર મહિનાનો સમય આપ્યો હતો. ₹2000 મૂલ્યની બેંક નોટો 30 સપ્ટેમ્બર, 2023 સુધીમાં બદલી અથવા જમા કરાવવી જોઈએ.

₹2,000ની નોટો બદલવા માટે RBIની માર્ગદર્શિકા

જે લોકો પાસે બેંક ખાતું છે તેઓ તેમની બેંક શાખાની મુલાકાત લઈ શકે છે અને ₹2000ની નોટોને સુવ્યવસ્થિત કરવા અને એક્સચેન્જ કરવા માટે તેમના ખાતાની વિગતો આપી શકે છે. RBI માર્ગદર્શિકા જણાવે છે કે ₹2000 ની નોટો બદલવા માટે રિક્વિઝિશન સ્લિપ અથવા ID પ્રૂફની કોઈ આવશ્યકતા નથી. આરબીઆઈએ એમ પણ કહ્યું છે કે બિન-ખાતા ધારક પણ કોઈપણ બેંક શાખામાં કોઈપણ આઈડી પ્રૂફ વિના ₹2000 ની નોટ બદલી શકે છે. જો કે, ₹2000ની નોટ બદલવાની મર્યાદા છે. એક વ્યક્તિ એક સમયે 20,000 રૂપિયાની મર્યાદા સુધી 2000 રૂપિયાની બેંક નોટ બદલી શકે છે. 2000 રૂપિયાની નોટો બદલવાની સુવિધા મફત છે.

બેંકમાં ₹2000 ની નોટ કેવી રીતે બદલી શકાય?

30 સપ્ટેમ્બર 2023 સુધી RBIની 19 પ્રાદેશિક કચેરીઓ (ROs) પર રૂ. 2000ની નોટો બદલવાની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. લોકો 23મી મે 2023થી કોઈપણ નજીકની બેંક શાખામાં રૂ. 2000ની બેંક નોટો પણ બદલી શકશે.

₹2000 નોટ જમા કરવાની મર્યાદા

લોકો ₹2000 ની નોટ બેંકમાં જમા કરાવી શકે છે જ્યાં તેમનું ખાતું છે. RBIએ સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે ₹2000ની નોટ જમા કરાવવા પર કોઈ મર્યાદા નથી. પરંતુ, સામાન્ય કેવાયસી અને અન્ય રોકડ ડિપોઝિટ વૈધાનિક ધોરણો લાગુ થશે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ બેઝિક સેવિંગ્સ બેંક ડિપોઝિટ (BSBD) અથવા જન ધન ખાતામાં ₹2000 ની નોટ જમા કરે છે, ત્યારે સામાન્ય મર્યાદા લાગુ થશે.

આવકવેરા નિયમોના નિયમ 114B મુજબ, જો કોઈ વ્યક્તિની પોસ્ટ ઓફિસ અથવા બેંકમાં એક જ દિવસમાં રોકડ જમા રકમ 50,000 રૂપિયાથી વધુ હોય તો તેણે PAN નંબર લખવો ફરજિયાત છે. આમ, જો કોઈ વ્યક્તિ એક દિવસમાં ₹50,000 થી વધુની રકમની ₹2000ની બેન્ક નોટો જમા કરાવવા માંગે છે, તો તેણે PAN નંબરનો ઉલ્લેખ કરવો પડશે. જો એક દિવસમાં જમા કરાયેલી રકમ ₹50,000 કરતા ઓછી હોય તો PAN ક્વોટ કરવું ફરજિયાત નથી.

₹2000ની નોટ જમા કરવાનો છેલ્લો દિવસ

આરબીઆઈએ સ્પષ્ટપણે ઉલ્લેખ કર્યો છે કે લોકો 23 મે, 2023થી તેમની રૂ. 2000ની નોટો જમા કરવા અથવા બદલવા માટે કોઈપણ બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસનો સંપર્ક કરી શકે છે. 2000 રૂપિયાની નોટ જમા કરાવવા અથવા બદલવાની છેલ્લી તારીખ 30 સપ્ટેમ્બર 2023 છે.જોકે RBIનો નિર્દેશ સ્પષ્ટ છે કે કાઉન્ટર પર ₹2000 ની નોટો એક્સચેન્જ કરવા વિનંતી સ્લિપ અથવા ID પ્રૂફનો આગ્રહ રાખ્યા વિના પ્રદાન કરવી જોઈએ કારણ કે આ નોટો કાનૂની ટેન્ડર તરીકે ચાલુ રહેશે, કેટલીક જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોએ અલગ વ્યૂહરચના અપનાવી છે.

આરબીઆઈએ જણાવ્યું હતું કે ચલણમાં રહેલી રૂ. 2000ની 50% નોટો ઉપાડવાની જાહેરાતના 20 દિવસની અંદર બેંકોને પરત કરવામાં આવી હતી. કેન્દ્રીય નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ રાજ્યસભામાં એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતીય બેન્કોને 30મી જૂન સુધી ₹2.72 ટ્રિલિયનના મૂલ્યની ₹2,000 બેન્ક નોટો મળી હતી, જ્યારે રિઝર્વ બેન્કે 19 મે – 25 જુલાઈના રોજ તેમની ઉપાડની જાહેરાત કરી હતી. RBI અનુસાર, ચલણમાં રહેલી ₹2,000ની 76% નોટો કાં તો બેંકોમાં જમા કરવામાં આવી છે અથવા તો એક્સચેન્જ કરવામાં આવી છે.