કૃષિ લોન માફીથી ખેડૂતોનું ભલુ થવાનું નથીઃ રઘુરામ રાજન

રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયાના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજને કહ્યું છે કે, કૃષિ ઋણ માફીની ઘોષણા ચૂંટણીના વચનોમાં જાહેર થવી જોઈએ નહીં. રાજને કહ્યું કે તેમણે આ બાબતે ચૂંટણી પંચને લખ્યું છે અને જણાવ્યું હતું કે આવા મુદ્દાઓને ચૂંટણીના વચનોમાં સમાવી શકાશે નહીં. રઘુરામ રાજને કહ્યું કે કૃષિ ધિરાણની લોન માફી કૃષિ રોકાણને અવરોધે છે, પણ તે કરવા માટે રાજ્યની અર્થવ્યવસ્થા પર દબાણ મૂકે છે.

તાજેતરમાં પાંચ રાજ્યોમાં ચુંટણી થઈ છે ત્યાં કોઈને કોઈ પક્ષ દ્વારા કૃષિ લોન માફીની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. તાજેતરની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓમાં પાંચ રાજ્યોમાં કેટલાક પક્ષોના ચૂંટણી મેનિફેસ્ટોનો ઉલ્લેખ કૃષિ દેવા માફી માટે લઘુત્તમ સપોર્ટ ભાવમાં વધારો થયો છે.

રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયાના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજન કૃષિ દેવા માફી માટેના દાવા પર રાજકીય પક્ષો ઉપર અસંતોષ વ્યક્ત કર્યો છે. તેઓ કહે છે કે માત્ર કૃષિ ક્ષેત્રના રોકાણોનું નુકસાન જ નહીં, પરંતુ રાજ્યના ટ્રેઝરી પર દબાણ પણ થાય છે.

તેમણે કહ્યું, “હું હંમેશાં આ મુદ્દો કહી રહ્યો છું, ચૂંટણી પંચે પણ આ વિશે એક પત્ર લખ્યો છે. હું કહીને થાકી ગયો છું કે કૃષિ ક્ષેત્રમાં કટોકટીના કારણો વિશે વિચારવું એ ચોક્કસપણે જરૂરી છે, પરંતુ પ્રશ્ન ઊભો થાય છે કે ખેડૂતોની લોન માફી દ્વારા શું કરવાનું છે? કારણ કે ખેડૂતોનો ફક્ત એક નાનો સમૂહ આ પ્રકારની લોન લે છે.

ભારત માટે આર્થિક વ્યૂહરચના શીર્ષક આપતા એક રિપોર્ટમાં રાજને કહ્યું, ‘કૃષિ ઋણ માફીના લાભો વધુ સારા પ્રતિભાવાળા લોકો દ્વારા મળ્યા છે. કૃષિ ઋણ માફી રાજ્યની અર્થવ્યવસ્થા માટે એક મોટી સમસ્યા બની જાય છે અને તેની કૃષિમાં રોકાણ પર પ્રતિકૂળ અસર થાય છે. ‘

તેઓએ કહ્યું, આપણે પર્યાવરણ બનાવવાની જરૂર છે જેમાં ખેડૂતો વાઇબ્રન્ટ ફોર્સ બની શકે અને તેને વધુ સંસાધનોની જરૂર છે. તેમણે આશા વ્યક્ત કરી હતી કે તમામ પક્ષો આવી બાબત પર સંમત થાય તે રાષ્ટ્રીય હિતમાં રહેશે.