ભારતીય પ્રથમ મહિલાઃ ગર્વનર, ક્રાંતિકારી, કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ જેવા અનેક બહુમાનો મેળવ્યા

સરોજિની નાયડુ કોંગ્રેસની પ્રથમ મહિલા છે અને ‘ભારતની બુલબુલ’ના નામથી માન્યતા આપવામાં આવી છે. કારણ કે તેણે કવિતા ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર ભૂમિકા ભજવી છે તેમજ રાષ્ટ્રીય નેતા તરીકે ભાગ લીધો છે.

સંપૂર્ણ નામઃ સરોજિની ગોવિંદ નાયડુ
જન્મઃ 13 ફેબ્રુઆરી 187 9
જન્મસ્થળઃ હૈદરાબાદ
પિતાઃ ડૉ.અઘોરનાથ ચટ્ટોપાધ્યાય
માતાઃ વરદ સુંદરી
શિક્ષણઃ 1891માં 12 વર્ષની વયે મદ્રાસ પરીક્ષામાં પ્રથમ નંબર મેળવ્યો. વધુ અભ્યાસ માટે ઇંગ્લેંડમાં કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીમાં પ્રવેશ લીધો.
લગ્નઃ ડૉ. ગોવિંદ રાજુલુ નાયડુ (1898)

સરોજીની નાયડુએ તેમની 10મા ધોરણની પરીક્ષા મદ્રાસ યુનિવર્સિટીમાં પાસ કરી, પરંતુ પાછળથી તેમણે અભ્યાસમાંથી 4 વર્ષનો વિરામ લીધો.

19 વર્ષની ઉંમરે પોતાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા બાદ ડો. ગોવિંદ રાજુલુ નાયડુ સાથે મુલાકાત થઈ. અને તેમની સાથે તેઓએ લગ્ન કરી લીધા. તે સમયે ઇન્ટર કાસ્ટ લગ્નની મંજૂરી ન હતી, પરંતુ તેમના પિતાએ લગ્ન માટે હા કરી.

સરોજિની નાયડુ (જન્મ સમયે નામ સરોજિની ચટ્ટોપાધ્યાય) “બુલબુલ ઓફ ઇન્ડિયા” તરીકે પણ ઓળખાય છે. તેઓ ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સેનાની અને કવિ હતા. તેમણે 1947 થી 1949 સુધી યુનાઈટેડ કિંગડમ આગ્રાના ગવર્નર તરીકે સેવા આપી હતી. તેમની વિશિષ્ટ સિદ્ધીમાં ભારતની પ્રથમ મહિલા ગવર્નર બન્યા હતા. તે 1925માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના પ્રથમ ભારતીય મહિલા બન્યા.

પુરસ્કારો:

વર્ષ 1908માં કૈસર-એ-હિન્દનો ભારત સરકાર તરફથી પુરસ્કાર મળ્યો હતો.

વિશેષતા:

– કવિતાના ક્ષેત્રોમાં મોટો ફાળો આપ્યો તેમજ એક રાષ્ટ્રીય નેતા તરીકે ભાગ લીધો.
– કૉંગ્રેસ અધ્યક્ષની પ્રથમ ભારતીય મહિલા હોવાનું બહુમાન મળ્યું.
– પ્રથમ ભારતીય મહિલા ગવર્નર (ઉત્તર પ્રદેશ) બન્યા.